01.07.2022غزل
[01.Jul.2022 - 10:56]د رحمان بابا دیوان
مخ - ۸۳
.
دا څه مخ دی منور
چې هم شمس دی هم قمر
.
دا څه زلفې دي مښکینې
چې هم مښک دي هم عنبر
.
دا څه پیوسته ابرو دي
چې هم نېش دي هم نشتر
.
دا څه سترګې دي قاتلې
چې هم سیف دي هم خنجر
.
دا څه شونډې دي می ګونې
چې هم می دي هم شکر
.
دا څه سپین سپېڅلي غاښ دي
چې هم دور دي هم ګوهر
.
دا څه سیب زنخدان دی
چې هم سیم دی هم ثمر
.
دا څد قد او قامت دی
چې هم ګل دی هم عرعر
.
دا څه ملا ده باریک وضع
چې هم مو یې دی، هم کمر
.
دا څه زړه دی د خوبانو
چې هم موم دی هم حجر
.
دا څه یار دی نه پوهېږم
چې هم دل دی هم دلبر
.
دا څه بت دی زما ربه؟
چې هم بت دی هم بشر
.
دا څه شعر دی رحمانه
چې هم ګنج دی هم هنر
.
.
منور = روڼ، پړکېدونکی، نوراني = Bright
شمس = لمر، نمر = The sun
قمر = سپوږمۍ = The moon
مښکین = مشکین، د مشک په رنګ، مشکي، تور رنګی، تور
مښک = عطر چې د هوسۍ له نامه (ناف) څخه په لاس راځي، مشک = Musk
عنبر = يوه غوړه خړه ماده ده چې ښه بوی لري او د نهنګ نومې کب له کولمو يا ګېډې څخه را اېستله کېږي = Amber
پیوسته = له یو بل سره جوخت = Connected, adjacent
ابرو = وروځه = Eyebrow
نېش = نېښ، لکه د مچۍ، غالبوزې او لړمان په لکۍ کښي نېښ وي، چې په دغه نېښ هر شی چیچي = Sting, lash, fang
نشتر = پاکي = Razor, scalpel
نښتر = Pine tree
سیف = توره، تیغ، تلوار = Sword
خنجر = د چړې په اندازه يوه غوڅوونکې آله ده چې دواړې خواوې يې تېرې او سر يې راکوږ وي = Dagger
می ګونه = لکه د شراب په رنګ
می = شراب، بوږ = Wine
شکر = خواږه = Sweet, sugar
سپین سپېڅلی = پاک او پاکیزه، ډېر پاک، پاک او صاف = Clean and clear
دور = ملغلره، ګوهر = Pearl
سیب = مڼه = Apple
زنخدان (زه-نخ-دان) = د زنې د سر منځنۍ او ژوره برخه، زنچخی = Chin, dimple
سیم = سپین زر = Silver
ثمر = مېوه = Fruit
عرعر = ۱) غرنۍ سرو، سروه ۲) ارار، هرهر، يو ډول چینار دی، جګوالی يې تر ٢٠ مترو پورې رسېږي
باریک = نری = Thin
وضع = بڼه، صورت، شکل، اکر (حالت) = Condition, state, case, circumstance, manner
مو = وېښته = Hair
کمر = ملا = Back,waist
دل = زړه = The heart
دلبر = جانان، زړه وړونکی، معشوق، محبوب = The beloved, a sweetheart
حجر = کاڼی
بت = ۱) ښایسته، ښکلی ۲) له لرګي، کاڼي، وسپنې يا بل داسې څيز نه جوړ د انسان يا حیوان شکل ٣) چوپ چاپ ۴) انځور (تصوير)
بشر = وګړی، بنیادم، انسان
ګنج = خزانه، مخزن = Treasure
(راټولونه او غوړچان : ممتاز خان)