پښتو متلونه

الف :
ـ ابا اوبو يو وړ ، ويل ابا څه کوې چه غاړي غرونه ئې يو وړه .
ـ ابا مه ګوری ، خورجين ئې ګوری .
ـ اټنه وران سې چه امرالدين دي نارې کوي .
ـ اختر پټ مېړه نه دی .
ـ آخير عمر د خوارۍ دی .
ـ ادب له بې ادبه زده کيږي .
ـ ادب له زخمه اخيستل کيږي .
ـ آدم خان دي په خيال ګوروان درغلی دی .
ـ ارزانه بې علته نه وي ګران بې حکمته .
ـ ارمان چي وروستی عقل لومړی وای .
ـ آره آره يوم پر غاړه .
ـ اړه په اړه خلاصيږي .
ـ ازمويلی څوک نه ازمويی .
ـ ازميښت اول په کال وتلين و ، اوس دم په دمه دی . ( تلين دسالګری په معنی دی )
ـ آسان ئې نالول چونګوښو هم پښې پورته کړې .
ـ آسمان ليري ، ځمکه سخته .
ـ آسمان چي ټيټيږي ، دومره نه اوريږي .
ـ آسمان چي وريځي ښوروي باران به وکي ، کونډه چي سترګي توروي مېړه به وکي .
ـ آس ششنی ، خر رايي ، عاتره نوري بلاوي وايي .
ـ آس که ټکنی دی ميدان لڼد دی .
ـ آس ئې و هغو ته ورکړ چي د تانګ د ټرلونه وه .
ـ آس ئې په سوو ګټي ، مړونه ئې په خولو ګټي .
ـ آس دبله ، غمچينه د ځنګله چي دی ئې تيز نه کړي نو بې څوک تيزوي .
ـ اشه ښه ده که ګله ؟ مه يوه وينی مه بله .
ـ اشه اشه بابا اشه ، قاضي غلام غوندي مريی لرې .
ـ اصيل په ګدله کي ، کم اصل په ګزبره کي .
ـ اصيل ته اشارت ، کم اصل ته لغت .
ـ اصيل خطا نه لري ، کم اصل وفا نه لري .
ـ اصيل خوري نه خاوري کيږي .
ـ اصيل کوټور ، کم اصل څپړور.
ـ اصيل په جنډه کالو کي هم معلوميږي .
ـ اصيله ځان دي کچه کی ، چي پرتوګ دي الچه کی .
ـ اصيل نه ورکيږي .
ـ اصيل بې بها وي ، کم اصل بې بها وي .
ـ آغا کور نسته د بي بي څخه بېره نسته .
ـ الم نشرح هغه الم نشرح ده ، خوله د ملا عثمان غواړي .
ـ اګر و اګر سره ورته دي .
ـ امانت مځکه نه خيانتو ي.
ـ آموخته خور بلا خور .
ـ آموخته خور ښه دی که ميراث خور ؟ ويل اموخته خور .
ـ امير ئې ورکوي ، شېخ مير ئې نه ورکوي .
ـ انا مړه سول ـ تبه ئې وشلېده .
ـ انسان تابع د احسان دي .
ـ انسان تر کاڼي سخت تر ګل نازک دی .
ـ انسان نه دی ، هغه چي د حيوان څخه ګيله کوي .
ـ اوبو اخيستی زګ ته لاس اچوي .
ـ اوبه په ډانګ نه بېليږي .
ـ اوبه چي تر سر تېري سي څه يو نيزه څه دوې .
ـ اوبه چي تر غاړ ي ورسيږي ، زوی تر پښو لاندي کيږي .
ـ اوبه په کمزوري ورخ ماتيږي .
ـ اوبه د سر دپاله خړيږي .
ـ اورته خپل او پردی يو دی .
ـ اوربشي څه په ځمکه کي څه په جوال کي ؟ .
ـ اوربشي که سل منه دروپۍ شي ، دخره پکښي يو لپه ده .
ـ اور له خپلي لمني بليږي .
ـ اور او اوبه نه سره يوځای کيږي .
ـ اور او پنبه نه سره يو ځای کيږي .
ـ اوړه په اوړه ، منت ئې پر څه ؟ .
ـ اوړه يو موټ نه لري ، تنور ئې پر بام جوړ کړی .
ـ اوړه ئې د ميچني ، زامن ئې د چخني .
ـ اوړه ئې يوـت نشته شل ئې تنورنه دي .
ـ اوسپنه په اوسپنه ماتيږي ږ
ـ اوس دي ويښی کړې چي د ماشو پر وړ دي وخوړ .
ـ اوښان سره کارېدله ګېډړه هم ځغاسته چي بې پرسي ده .
ـ اوښان نه ژاړي بارونه ژاړي .
ـ اوښ په غلبېل نه دريږي .
٦٧ـ اوښ په خپلو متيازو کي ګوډيږي .
ـ اوښ په سر باری نه درنيږي .
ـ اوښ تر پله لاندي نه سي پوټېدلای .
ـ اوښ ته ئې ويل الغبندي وکه ، ده ويل په کمو لاسو .
ـ اوښه ، هر څه دي بې هوښه .
ـ اوښ ته ئې ويل! لوړ دي خوښ دي که ځوړ ؟ ده ويل دريم ئې هم بد دی چي خټي دي .
ـ اوښ ته ئې ويل لوبي وکه ، ده جړونګان له بېخه وکښه .
ـ اوښ ته ئې ويل دا مغزی دي ولي کوږ دی ؟ ده ويل کم ځای مي سم دی .
ـ اوښ دي اوسار کئ نو دي پلار کئ ـ اوښ چي ئې نته کی نو ئې اور ته کی .
ـ اوښ چي لوي بار وړي خوارک ئې ځوز دی.
ـ اوګره په تلوار نه سړيږي .
ـ اوګره ځيني توې سوله ، ويل په نصيب مي نه وه .
ـ اول اتام پسې کلام .
ـ اول ځان پسې جهان .
ـ اول حق د ګاونډي دی .
ـ اول زده کړه ، بيا کوزده کړه .
ـ اول سلام پسې کلام .
ـ اول کوه احتياط ، اوستری مه کوه پسات .
ـ اول مړانه په سيالي وه ، اوس سپيتانه په سيالي ده .
ـ اول مي نه خوړی هزارسلاخي ، اوس دخوارپلاومحتاج يم . (هزارسلاخي يو ډول ډوډۍ ده چي وېشلې هم بولي )
ـ ايلچي ته نه بند شته نه زندان

ـ اوښ پۀ بډه نه وهل کېږي .
ـ اختر څۀ پټ مېړۀ نه دی چې تېر به شي .
ـ اول ځان پسې جهان .
ـ اوبۀ پۀ ډانګ نه بېلېږي .
ـ ازمويلی بيا مه ازمويه .
ـ اوښ ليدلی ، نه ليولی .
ـ انسان له ختا سره ملګری دی .
ـ اور ته خپل او پردی يو دی .
ـ اول زده کړه ،بيا کوزده کړه
ـ اوبۀ هم د لوښي پر مخ څښلې کېږي .
ـ اور ته راغلی د کور څښتن شو .

ب:
ـ بابا حلاله ، پوخۍ مه حلاله .
ـ بابا دي خدای وبخښي مګر د سهار په لمانځه کي سُست و .
ـ بابا ګيلې کوي ، ادې پېرې کوي .
ـ پاچهان چي د اوګرې پېروی خوري وس ئې رسيږي .
ـ پاچهي پاچهانو لره ښايي ، لويي خدای ( ج) لره .
ـ باران پر تېر اوسو ، خره ئې د لړموړي يو وړه .
ـ بارونه ئې تړل ، اوښانو ژړل .
ـ بار ئې په شا نه شو وړای ، يو لرګی ئې بل پر کښييود.
ـ باغ که باغوان لري ، چغال هم خدای لري .
ـ باغ که خراپوې ، الو پکښي ږده .
ـ باغ چي پوخ سي باغوان کوږ سي .
ـ بام ئې لوړ ، کور ېې ډګر .
ـ بخت چي کوټه سي پاچهان ټکري خوري .
ـ بخت په ټنده دی نه په منډه .
ـ بد بانجڼ افت نه لري .
ـ بد په بلا اخته ښه دی .
ـ بد په سلام نه ورکيږي .
ـ بد تربور په بد ځای کي په کاريږي .
ـ بد مه راسره کوه ښه دي نه غواړمه .
ـ بد مه کوه بد به نه وينې !
ـ بده ماندينه تنګه موچڼه ده .
ـ بدی چي نه کړای بدي چاري ، بدی به چا واژه پر لاري .
ـ برج دي تر اسمانه ، سپي دي له لوږي مري .
ـ برخي ټولي ازلي دي نه په زور نه په سيالي دي .
ـ برخي وېشه مړونه ګوره .
ـ بزه په خپل ښکر نه درنيږي .
ـ بشره د انسان خوی د شيطان .
ـ بلا بيده ښه وي نه ويښه .
ـ بلا د هغه پاڅي، چي ئې ګړنګ په برېتو څاڅي .
ـ بلا پر بلا واوښته . بلا يو څه لاندي واوښته .
ـ بل ته کوهي مه کينه ، چي خپله پکښي لوېږې .
ـ بلخه بې تميزه ، لالی راغی بې کميسه .
ـ بللي خور ولي .
ـ بل من چپه شو .
ـ بنده اريان خدای پر مهربان .
ـ بنده راسه د خدای خپل سه ، لکه پر ځان داسي پر بل سه .
ـ بنده چي داد کي نو بې ياد کي ، الله چي ياد کي نو بې ښاد کي .
ـ بنده ليري موښلولې ، مرګ لار ورته نيولې .
ـ بنده و خپل عمل .
ـ بنده وتړل بارونه ، خدای کوله خپل کارونه .
ـ بوچ د اختر خلاص دی .
ـ بې دولتي د نفغقه خيژي .
ـ بيده بل بيده نسي ويښولای .
ـ بې زحمته راحت نشته
ـ بېزاره دي له خيره يم ، سپي دي در ګرځوه .
ـ بيزی په بد راضي .
ـ بې ښځي سړی ښه دی نه په کور کي همېش جنګ .
ـ بيعقل ته ئې ويل چي ونه دي په کونه کي شنه سول ، ده ويل ښه دی تر سيوري لاندي بې ناست يم
ـ بې عقل دونه په بل نه کوي لکه په ځان .
ـ بې ګودره کي ګيډيږي ، خود بې سين وړي .
ـ بې ما دي شل نه کړه

ـ بې چرګه به هم سباشي .
ـ بازخانه له بازه نه خالي کېږي .
ـ بې عمله علم ،د بې مېوې ونې پۀ څېر وي .
ـ بې قامه مقام نسته .
ـ بې وسي دؤسي نه ده .
ـ بخت يا پۀ کمڅۍ دی يا پۀ کوټۍ .
ـ برج مې جوړاوۀ ، را څه کدانه سوه .
ـ بې زحمته راحت نسته .

پ :
ـ پاړوګر د مار د لاسه مري .
ـ پاک اوسه بې باک اوسه .
ـ پټه خوله د مرکې ليوه دی .
ـ پر اخند ښوروا ډيره ده .
ـ پخوا له پخوا سره ولاړ .
ـ پر پچه وخوت کشمير ئې وليد .
ـ پر پوست سيکه نه وهل کيږي .
ـ پر خره يوه لپه اوربشي ډيري دي .
ـ پر خره سپور دی خر ئې ورک دی.
ـ پردی خر په شا زور ور دی .
ـ پردی اور تر واوري سوړ دی .
ـ پردی زوی نه زوی کيږي .
ـ پردی سپی په ډوډۍ خپل .
ـ پردی کټ تر نيمو شپو وي .
ـ پردی جنګ نيم اختر دی .
ـ پردی غم تر واوري سوړ دی .
ـ پردۍ پڼه پر پښه معلومه ده .
ـ پردۍ ښې نيمه خوا دي .
ـ پردۍ مور نه مور کيږي .
ـ پر سپي هډوکي ډير دي .
ـ پر سر دي مي زړوکی وي ، تر مخ دي زلمی وي .
ـ پر ښو تلوار پر بدو تاْمل.
ـ پر غوولي کس سندري وايي .
ـ پر کورنګ نيمن دانه ډيره ده .
ـ پر کور خواري خوړلي ښه دي ، نه د هنجي کُرت او غوړي .
ـ پر ګازره نه يم پر خرپ ئې يم .
ـ پر لڅه خېټه ئې ملا تړلې ده .
ـ پر لوړه وخيژه څار وکړه ، خلک چي کړي هغه کار وکړه .
ـ پر ملا ئې لمبول دي بخښنه ئې پر خدای ده .
ـ پر نور څه انا نه سوم ، پر خوشاو زه انا يم .
ـ پر هغه د يخدای ميلمه که چي مېلمه ئې نه وي ليدلی .
ـ پر يوه باندي چي دوه شي ، ړنا ورځ ورباندي شپه شي .
ـ پړ مي که ، مړ مي که .
ـ پړ هم يوه وراشه لري .
ـ پزپرېکړي که شرم درلودای ، د چړې نوم به ئې نه اخيست .
ـ پسرلی دی ځان اګا ه که ، ځان ته ژړه غوا پيدا که .
ـ پيشي به د اوړو جوړه کړم ، ميو به څوک کوي .
ـ پيشي ته دي خدای وزر نه ورکوي ، کې ور کۍ نو د چغوکو تخم به وباسي .
ـ پښتون نه دی چي د نوک جواب سوک ورنه کړي .
ـ پښتون له غيرته ځان اور ته اچوي .
ـ پښو پښو ارمان کاږۍ غالۍ ده .
ـ پښې هلته ځي چي زړه ځي ،
ـ پک تر پک پوري ، نو نه چي ماغزه ئې ښکاره وي .
ـ پک نه پر سر تار لري، نه په غوړو کار لري .
ـ پکه نه سر لري نه ئې په چا اويي .
ـ پکي سر په خيال کی ، چي مېړه ئې شاباز خان دی .
ـ پلار دي سپرو مړ کړ که پلو ؟ ول څه ئې کوم زما د ښې ووت که سپرو مړ کړ که پلو .
ـ پنډ ئې مه ګوره، ايمان ئې ګوره .
ـ پنځه ګوتي سره يو نه دي .
ـ پنځه ګوتي په خوله نه ننوزي .
ـ پور پر غاړه ، مېږ مرداره .
ـ پور د بدو برخه ده .
ـ پور چي تر سلو تېر شو ، وچه مه خوره .
ـ پوره ! ورک دي کړه دوه کوره .
ـ پوه سړی تر خپلي کمبلي پښې نه تېروي .
ـ په اوبو څوک نه چاغيږي .
ـ په بازيو کي تل بنګړي ماتيږي .
ـ په باغ کي الو غيم ، په کلي کي بلرغو .
ـ په بدلو څوک نه لويږي .
ـ په بل وطن کي د ښو کښت کوه تېرېږه .
ـ په پردي کور کي سل مېلمانه هيڅ نه دي .
ـ په پردي پرتاګه ځان نه پوتېږي .
ـ په پردې وطن کي ……… واچواه ترې تېر شه .
ـ په تياره کي خپل سېوری هم نه ښکاريږي.
ـ په تېر پسي ترتاب نسته .
ـ په تېرو اوبو پسي چا کره (( يوم )) نه وي وړی .
ـ په ټول بابړ يو لوړ .
ـ په جار جار دي مي ښه نسته ، ګېډه مي مړه که .
ـ په جنګ کي يو ګام د سلو کالو لاره ده .
ـ په ځنګله ئې و زېږوه ، په بازار کي ئې لوی که .
ـ په څاڅکي څاڅکي ډنډ جوړيږي.
ـ په خپلو خپل ، په پردو پردی .
ـ په خپله کوڅه کي سپی هم زمری وي .
ـ په خره ئې وس نه رسيده پر پالانه ئې راواچول .
ـ په خندا پسي ژړا ده ، په ژړا پسي خندا ده .
ـ په خواره ځمکه کي هر واښه شين کيږي .
ـ په خوله خوږ ، په کونه کوږ .
ـ په خوله لااله ، په زړه غلا .
ـ په دوبي چېري وې چي په ژمي سېوري کوې .
ـ په دنيا باور مه کوه ، ګاهي لوړ ده ګاهي ځوړ .
ـ په درنو دروند په سپکو سپک .
ـ په ډيری کې خوره ، په لږ کې وېشه .
ـ په ډيرو ليوني خوشحاله د ي.
ـ په رنګ ښايسته ، په عمل خواره خسته .
ـ په ړنديانو کي چپک اغا دی .
ـ په زحمت پسي راحت دی .
ـ په زهيرو زړو ګوتي مه واهه .
ـ په ژرنده کي دي شپه شه د زوم کره دي مه شه .
ـ په سات کي تل خوابدي پېښېږي .
ـ په سپکو سپکتيا ، په درنو ددروند تيا .
ـ په سپين سر ، مزل پر سر .
ـ په سپي زوی ، تل پلار ښکنځلی وي .
ـ په ستړي مشي د چا څه شي ، زړه ئې ښه سي .
ـ په سترګو ګوري ، په زوی لوړي .
ـ په سړو کي توپير دی ، څوک لعل دی څوک کوټ کاڼی .
ـ په سلو وهلی ښه دی ، نه په يوه پړ .
ـ په شلومبو که چاغېدلای ، غړکه به چاغه سوې وای .
ـ په شيدو سوی مستې پوکي .
ـ په شمله دي شوم غلطه ، کور ته چي دي راغلم يوه اوښه بله کته .
ـ په ښادې دي ښاده نه شوم ، په غم دي تور تلبه وسو م .
ـ په ښه پردي خپليږي ، ابراهيم د بدو چاري کړي خپل ئې پردي کړل .
ـ په غرمو ئې وګټه ړ په سيوري ئې وخوره .
ـ په غرمه کي اور بليږي . سورنا چي ورته رقصيږي .
ـ په غم پسي ښادي ده .
ـ په غمو کي د انا غم غيم .
ـ په غوجل کي چي يوه ومېژله ، رنګ ئې د ټولو بد کړ .
ـ په کام پسي ناکام دی .
ـ په کډؤ کي ئې ډبره اچولې ده .
ـ په کولمو کی ئې خواړه وچ ، خبري د غورمچ . ( الغوچ )
ـ په کور کي يو ټک دارو نه لري ، پر ځان ئې نوم غمباره ايښی دی .
ـ په کور کي نه کوک نه پياز ، ارږی د وازګو .
ـ په ګرځېدو نه مري ، په کښېنستو مري .
ـ په ګورم کي ئې غوا نه درلوده ، د ګوروان سر ئې مات کړ .
ـ په ګوړه ويلو سره خوله نه خوږيږي .
ـ په ګوښه کي هم ځوانان شته .
ـ په ګېډه کې فرزند ، نوم ئې ارجمند .
ـ په ګېډه مي شوتل دي ، په ملا مي توره سپر دي .
ـ په لنګو مېږو کي ازان وکی .
ـ په ما او تا چي روږ دی ، که سل واره نر سونه مو پريږدی .
ـ په مځکه کي سيوری نه لري ، په اسمان کي ستوری .
ـ په ناسته غُمبر نه کيږي .
ـ په نن پسي سبا سته .
ـ په وهلو څوک نه سميږي .
ـ په هر شي کي ښه او بد شته .
ـ په هغه دي خدای مه واهه چي وهل ئې نه وي کړي .
ـ په هغه وياله کي چي اوبه تللي وي بيا به راسي .
ـ په هندوستان کي ئې ګټي ، په جوره ګلي ئې بايلي .
ـ په هر غار ګوتي مه منډه ، پسات به در وسي .
ـ په يوه استنجاء لمونځ نه کيږي .
ـ په يوه چپلاخه د سلو مخ خوږيږي .
ـ په يوه ګل نه پسرلی کيږي .
ـ په يوه ځين کي دوه کسه نه ځائيږي .
ـ په يوه لاس کي دوه هندواڼې نه اخستل کيږي .
ـ په يوه موزه کي دوې پښې نه ځائيږي .
ـ په يوه ودانه ، په دوهم بېرانه ، په دريم ډګ ډګنی .
ـ پياز دي وي په نياز دي وي .
ـ پيا څه کوم ، نياز ئې څه کوم .
ـ پېټ نسته ، شرم وغره ته ختلی دی .
ـ پېري ته غزنی څه دی .
ـ پير که خس وي ، د مُريد بس وي .
ـ پير نه الوزي مُريد ئې الوزي .
ـ پيل که مړ سي ، يو زنګون اوبه ئې لا په نس کي دي .
ـ پيل چي ژوندی وی يو لک دی ، چي مړ سي دوه لکه دی .
ـ پيل تلی ، تلی پر پکی ودرېدی

ـ پر اوښ به سپور يې سپی به دې وخوري .
ـ پۀ يوۀ ګل نه پسرلی کېږي .
ـ پۀ جنګ کلي نه کېږي .
ـ پښه خپله پڼه پېژني .
ـ پۀ شرم دې هغه وشرمېږي ، چې پرې پوهېږي .
ـ پښې له بړستنې سره سمې غزوه .
ـ پور چې ځنډنی شي ،خوردنی شي .
ـ پۀ يوه پڼه کې دوه پښې نه ځايېږي .
ـ پړ مې کړه ، مړ مې کړه .
ـ پۀ شيدو سوی ، مستو ته ورپوکي .
ـ پلټونکی پيداکوونکی دی .
ـ پياز دې وي ، پۀ نيازدې وي .
ـ پۀ حلوا،حلوا ويلو خلۀ نه خوږېږي .
ـ پر ملايي لمبول دي ، بښل يې پر خدای دي .
ـ پلار ګټلې پر زوی اسانه دي .
ـ پردی کټ تر نيمې شپې وي .
ـ پۀ پښتو کې به پښتۍ ماتوې .
ـ پۀ منډه نه . پۀ ټنډه ده .
ـ پټکی چې له سره ولوېږي ، او پر وږو تم شي هم نه دی لوېدلی .
ـ پۀ خنزيرانو کې هغه ښۀ لا کوم وي ؟
ـ پۀ تيارۀ کې هرڅوک ډارېږي ، څوک نارې وهي ،څوک يې نه !
ـ پز پرې کړي که شرم لرلای ، دچړې نوم به يي نه اخيست .

ت :
ـ تارو وخوړه کهۍ ، که ئې دا کهۍ په زړه وه بيا به نه ځي په غدی .
ـ تارو يو مرغه دی ، چي چا ونيو د هغه دی .
ـ تازيان چي هوسۍ وهي د هغو خولې توري وي .
ـ تازي چي تر تازي پاته شو لکۍ ئې غوټه پرې که .
ـ تر اوبو د مخه ګاولي مه کاږه .
ـ تر باغ ئې مورۍ لو ده .
ـ تربور ته بې وروره مه سې ، ورور ته بې زويه ، پلار ته بې موره .
ـ تر بېکاري ، بېګاري ښه ده .
ـ تر بې عقل خپل ، هوښيار دښمن ښه دی.
ـ تر بېکاره کښېنستل لور زېږول ښه دي .
ـ تر پردي زوی خپله لور ښه ده .
ـ تر پښو لاندي مځکه مه ګوره ، ليري واټن ګوره .
ـ تر تياره برخه مه تېريږه .
ـ تر خوښ نس را پېښ .
ـ تر خوړلي لا اميد ښه دی .
ـ تر دې ئې تېر ، هغه نور ئې ستا ګنډهير .
ـ تر رمې ئې سپي ډير دي .
ـ تر زرين پوښه پياده ، د غوايي سپور ښه دی.
ـ تر سړه ګټه ترت تاوان ښه دی ږ
ـ تر کورني سړي ، ګښته خر ښه دی .
ـ تر شير ئې په ښوروا خوشحاله دی .
ـ تر مز ئې شکردانه ډيره ده .
ـ تر مړه زمري ، ژوندی ګېډړ ښه دی .
ـ تر مور او پلار خوږې ، راکښېنه که ورجي غوښي خورې . ( مراد د مخاطب څخه ماندينه ده )
ـ تر ناپوه دوست ، هوښيار دوښمن ښه دی .
ـ تر نکه ئې وپوهېدې؟ ډير دي .
ـ تر ورخ چي اوبه تېري شي ، بېرته نه را ګرځي .
ـ ترور نيمه مور .
ـ تروری تروری ، موږ به سره جوړ سو ستا ئې پاته مخ توری .
ـ تر وېش ئې په چور خوشحاله دي .
ـ ترياکي دوه په ايکي .
ـ تر يوې خرما دوې وڅکي ښې دي .
ـ ترهېدلی خو ترهېدلی دی ، نو ښه پسي چغي که .
ـ تږی په خوب اوبه ويني .
ـ تږی سپی ئې پر کور نه اوبيږي .
ـ تشه لاسه دښمن مي ته ئې .
ـ تښتي له سېرلي ، غول کړي په زمري .
ـ توبه د مړو خالي ده . ( توبه ، د يو علاقې نوم دی د قندهار په جنوبي سرحد کي )
ـ توپکه مه د ي خوله سه ، مه دي کونه .
ـ تو ، په شونډانو کيږي .
ـ توتکۍ وای بې ازاره ده ، ويل د ځمکي د چنجيانو وپوښته .
ـ تور په توره شپه اخله ، چي سور وينې سين مه اخله . ( مراد ځيني غوا يا غوايی دی دا د بزګرو متل دی )
ـ تور د تور دی ، ژيړ د نجنو دی .
ـ تور سپی د اوزګړي په بيه خرڅېږي .
ـ توره کښلې ، کونه کښلې .
ـ توره په اصيل والي غوڅه کوي .
ـ توري نور ځوانان وهي ،منصب سدو وخوړی .
ـ توري چرګي سپيني هګۍ اچوي .
ـ توزنه هيله د خدای د کرمه وتلی ده .
ـ توکل نر دی ړ اندېښنه ښځه .
ـ توکلي ناړي خولې ته بېرته نه اخيستل کيږي .
ـ ته څه سخندر سخندر لرې ، چه نه اورې نارې .
ـ ته ښه سړی ئې د پلار دي دامانه کړی .
ـ ته کښته سه ، آس ماته راکه .
٧ـ ته مي بزې واهه ، زه به دي روژې واهم .
ـ ته هم اسيوان زه هم اسيوان ، ته واماته واغزل ووايه .
ـ تېغ په جوهر خوارک کوي

ـ توکلې ناړې بېرته نه اخيستې کېږي .
ـ تماشبين د نښې منځ وولي .
ـ تور بانجان بلا نه وهي .
ـ تر چاړۀ لاندې هم ساه سته .
ـ تر ورخ تېرې اوبۀ بېرته نه راګرځي .
ـ تيږۀ راځي ،راځي دخوار پر سر لګېږي .
ـ تۀ زما دارو ، او زۀ ستا دارو !
ـ تر بې عقله دوست هوښيار دښمن ښۀ دی .
ـ تورۀ وکړه ، توره پخپله چغې وهي !
ـ تربور مړ کړه ، لمر ته يي مه اچوه .
ـ تربور مړ ګڼه ،پړ يې مه ګڼه .
ـ تقدير پۀ تدبير نه بدلېږي .
ـ تر وزګار بېګار ښۀ دی .
ـ تر وژلي ورور پرې ايښې ګومل ښه ده .

(سرچېنه او راټولونه : انځور ویبپاڼه. انځور ډاټ کام)

بېرته شاته