این ایډ ارډینینس
[10.Feb.2021 - 12:39]مشال راډیو :په پېښور کې د پښتنو قامي جرګې د پاکستان له حکومته غوښتنه کړې چې د ترهګرۍ پر ضد جګړې د حساب کتاب کولو لپاره دې د حقیقت موندنې يو کمېشن جوړ شي. دوی په يوه اعلاميه کې ۲۱ غوښتنې کړې دي.
نن (د2020 مارچ په لسمه) د عوامي نېشنل ګوند لخوا رابلل شوې دې جرګې په يوه اعلاميه کې د پاکستان او افغانستان ترمنځ د ټولو تجارتي لارو خلاصولو غوښتنه هم کړې ده.
په باچا خان مرکز کې راغونډ شوي دې جرګه کې پر کوربه عوامې نېشنل ګوند سربېره، د پښتونخوا ملي عوامي ګوند، نېشنل پارټۍ، جماعت اسلامي، قامي وطن ګوند، جمعيت علمای اسلام، مسلم لېګ (ن) او پيپلز پارټۍ مشرانو غړو ګډون وکړ.
د پاکستان رياست دې د خلکو سره د اړيکو په حواله يوه نوې عمراني معاهده وکړي. پوځ ته ډېر واک اختيار ورکوونکی ایکشن اين اېډ ارډيننس دې هم ختم کړل شي.
اسفنديار ولي خان
تر دې جرګې وروسته د عوامي نېشنل ګوند مشر، اسفنديار ولي خان خبريالانو ته وويل چې د پاکستان رياست دې د خلکو سره يوه نوي عمراني معاهده يا سوشل کنټريکټ وکړي. همدغه غوښتنه د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر، منظور پښتين هم لري.
اسفنديار ولي خان د غېب کړل شوو کسانو په اړه وويل چې خلکو ته دا نه ده معلومه چې لادرکه کسان، غېب کړل شوي خلک او که غېب کړل شوي مړي دي؟
د پښتون قامي جرګې په اعلاميه کې ځينې نورې دا غوښتنې شوې:
- پوځ ته ډېر واک ورکوونکی ايکشن این ايډ آرډيننس دې واپس واخیستل شي
- د افغانستان د خپلواکۍ او خودمختارۍ احترام دې وشي
- د پاکستان بهرنۍ پاليسي ناکامه ده. بايد نوې جوړه کړي
- د خېبر پښتونخوا پر اوبو د جوړې بجلۍ د استعمال له کبله بايد وفاقي حکومت صوبې ته هغې پېسې ورکړي چې قرض پرې پاتې دي
- غېب کړل شوي خلک دې عدالتونو ته حاضر کړل شي
- د جګړو او پوځي عملياتو له وجې بې کوره شوي خلک دې خپلو کورونو ته ستانه کړل شي
- د ورانو شوو کورونو جوړولو لپاره دې معاوضه ورکړل شي
- د پښتنو په زمکه د راپورته کېدونکې ترهګرۍ مخنيوې دې وشي
- د بند کړل شوو شناختي کارډونو مسله دې ژر حل کړل شي
- د قبايلو اصلاحات دې عملي شي
- په قبايلي سيمو کې ښخ کړل شوي ماينونه دې پاک او د ولسي وګړو ژوند دې خوندي کړل شي
- د ایین اتلسم ترميم چې صوبو ته ډېر واک ورکوي دې په سمه توګه عملي شي او په اين ايف سي ايوارډ کې دې د پښتنو حق ورکړل شي
- د چين او پاکستان اقتصادي راهدارۍ پروژې (CPEC) کې دې د پښتنو او بلوڅو برخه واضحه کړل شي.
- په مطبوعاتو کې دې د پښتنو سپکاوی بند شي
د جرګې په اعلاميه کې د ۲۰۱۷ کال سرشمېرنه د پښتنو پر ضد سازش بلل شوی او د بېا کېدو غوښتنه يې شوې ده.
جرګې ته د پښتون ژغورنې غورځنګ مشر، منظور پښتين هم ورغلی دی. هغه نن مشال راډيو ته وويل چې د هرې هغې جرګې احترام او ملاتړ کوي چې د پښتنو خبره پکې کېږي.
په دې جرګه کې ځينو پښتنو مېرمنو هم برخه درلوده. دوی ويلي ټولو هغو پوښتنو ته انصاف غواړي چې د کورنۍ غړي يې يا په جګړو کې غېب کړل شوي او يا هم وژل شوي دي.
تر اوسه پورې د پاکستان تحريک انصاف حکومت په دې اړه څه نه دې ويلي. خو د پښتنو د قامي جرګې په ننئ اعلاميه کې ويل شوي چې دوی به د دې غوښتنه د عملي کېدو د بهیر څارلو لپاره يوه کمېټي جوړوي.